Hoenders

Kippen in Nederland stammen af van wilde hoenders uit Zuidoost-Azië, waar de domesticatie ruim 8000 jaar geleden op gang kwam. In Nederland moet de kip al voor de Romeinse tijd zijn ingeburgerd, zoals onder meer blijkt uit opgravingen in terpen. Toen de Nederlanders de wereldzeeën gingen bevaren, namen ze hoenders mee aan boord voor de eieren en het vlees. Vanuit het buitenland kwamen er weer dieren mee terug, waarvan de ‘overblijvers’ werden gekruist met de al aanwezige hoenders.

Door natuurlijke selectie en doelgerichte fokkerij heeft zich in de loop der eeuwen een grote verscheidenheid aan kippenrassen ontwikkeld. Mettertijd werd ook meer op verschillende types gefokt, een sierkip voor op een landgoed, legkippen met een goede productie van eieren en de vleeskip voor de voedselvoorziening van de stedelingen.

Sierkip

Schilderijen uit de zeventiende eeuw laten vaak prachtige exemplaren zien van grote sierlijke hoenders, scharrelend op een boerenerf of rond kastelen. Met grote pluimen op de kop, veren rond de poten en in schitterende kleuren. Van deze rassen zijn er nog een aantal over en zij verfraaien nog altijd met pracht en praal grote tuinen en landgoederen.

Legkip

Legkippen zijn door middel van fokkerij gespecialiseerd in het produceren van eieren. Hoewel je tegenwoordig geen van onze zeldzame rassen tegenkomt op de grootschalige professionele pluimveehouderijen, werden ze vroeger wel ingezet. Maar na de introductie van buitenlandse rassen met een nog hogere productie zijn ze in een redelijk tempo naar de achtergrond verdrongen. De kippen zelf zijn er niet minder eieren van gaan leggen en een aantal van de nu zeldzame rassen kunnen hun houders nog met grote regelmaat van een heerlijk eitje voorzien.

Vleeskip

Vleeskippen worden gefokt voor de productie van kippenvlees. Hoewel geen van onze oud-Nederlandse kippenrassen meer op grote schaal terug te vinden zijn in de commerciële pluimveehouderij, was bijvoorbeeld het Noord Hollands hoen vroeger erg populair. De oorspronkelijke kippenrassen hebben het afgelegd tegen de commerciëlere rassen. Desondanks is er met name bij de ‘Slowfood’ gedreven restaurants en producenten nog veel vraag naar een aantal van deze rassen vanwege de unieke smaak van het vlees.

Assendelfts hoen
Bedreigd

Assendelfts hoen

Baardkuifhoen
Kritiek

Baardkuifhoen

Brabanter
Bedreigd

Brabanter

Chaams hoen
Bedreigd

Chaams hoen

Eikenburger kriel
Kritiek

Eikenburger kriel

Fries hoen
Bedreigd

Fries hoen

Groninger meeuw
Bedreigd

Groninger meeuw

Hollands hoen
Bedreigd

Hollands hoen

Hollandse kriel
Kwetsbaar

Hollandse kriel

Hollandse kuifhoen
Kritiek

Hollandse kuifhoen

Kraaikop
Bedreigd

Kraaikop

Lakenvelder hoen
Bedreigd

Lakenvelder hoen

Leghorn
Bedreigd

Leghorn

Nederlandse sabelpootkriel
Bedreigd

Nederlandse sabelpootkriel

Noord-Hollands hoen
Bedreigd

Noord-Hollands hoen

Twents hoen
Bedreigd

Twents hoen

Uilebaard
Bedreigd

Uilebaard

Welsumer
Bedreigd

Welsumer

Barnevelder
Bedreigd

Barnevelder

Drents hoen
Bedreigd

Drents hoen