Nederlands Bonte Bentheimer landvarken – Ras van het Jaar 2021
Het bestuur van SZH heeft elk jaar de eer om voor het daaropvolgende jaar een Ras van het Jaar te kiezen. Voor 2021 moest dat een ras worden dat kansrijk is in de ontwikkelingen richting een duurzame landbouw. Een eigentijds ras, met de nodige uitdagingen om ondersteuning en adviezen aan te kunnen reiken. En niet onbelangrijk, een enthousiaste rasorganisatie, die hier met ons een invulling aan geeft. Het bestuur besloot: Het Bonte Bentheimer landvarken wordt hét Ras van 2021.
Van oudsher komen varkens al voor op de Nederlandse boerderij. Ze aten de etensresten van de mens op en zorgden voor een goede portie vlees in de winter. Rondscharrelend zochten zij zelf hun maaltijden bij elkaar en waren zo makkelijk te houden. In het begin van de negentiende eeuw waren er nog twee typen varkens over, een klein steilorig varken en een groot varken met grote loboren. De varkens met de loboren kwamen voor in de kleuren vuilwit tot geelachtig, zwart en bont. Door het inkruisen met verschillende buitenlandse rassen zijn de huidige twee oorspronkelijke zeldzame Nederlandse varkensrassen ontstaan – het Bonte Bentheimer landvarken en het Nederlandse landvarken.
Oorsprong
Er liggen veel kansen voor de Bonte Bentheimer als het gaat om de inzet in duurzame voedselproductie en/of landschapsbeheer.
De Bonte Bentheimer komt voort uit het zogenaamde Marschschwein, een variant op het Europese landvarken. De Europese landvarkens werden vanaf 1840 ontwikkeld door het inkruisen van Engelse Berkshire- en Cornwall-beren om te voldoen aan de vraag naar vettere varkens. Boeren rondom Bentheim, Cloppenburg en Wettringen gingen vervolgens verder fokken met de gevlekte biggen met de grote loboren.
Vanaf de jaren zestig verlangde de consument magerder varkensvlees en ging het hard achteruit met het aantal Bonte Bentheimers (bekend om het vet dat door het vlees is geaderd), tot het dieptepunt van een zo goed als uitgestorven ras in Nederland in de jaren negentig. Door een beperkt aantal fokkers zijn na aankoop van een aantal buitenlandse Bonte Bentheimers, weer een aantal dieren in Nederland te vinden, maar het ras blijft met uitsterven bedreigd. In 2009 werd op initiatief van varkensliefhebber en varkenshouder Remi Hoeve de Vereniging het Nederlandse Bonte Bentheimer Landvarken en het bijbehorende stamboek opgericht.
De comeback
Er liggen veel kansen voor de Bonte Bentheimer als het gaat om de inzet in duurzame voedselproductie en/of landschapsbeheer. In 2010 werden er al mogelijkheden onderzocht om het varken in te zetten ‘als landschapsontwikkelaar’. Een van de voorvechters voor de inzet van Bonte Bentheimers tegen de Japanse Duizendknoop is Norbert Mergen, hij heeft een aantal succesvolle praktijkervaringen opgedaan waar hij op zijn site informatie over deelt.
Maar ook de comeback van smaakvol hoge kwaliteit vlees, van langzaam groeiende varkens, kan de Bonte Bentheimer weer letterlijk op de (menu) kaart zetten. Dat het ras daarbij ook nog bekend staat als een vriendelijk, makkelijk te houden ras maakt het alleen nog maar aantrekkelijker.
Aandacht voor de kleinschalige ondernemer en beginnende varkenshouder
Het kleinschalig (buiten) houden van varkens is een liefhebberij die afgelopen 15 jaar exponentieel is gegroeid. De wet– en regelgeving kan niet altijd met dezelfde snelheid meegroeien. Met name als het gaat om KI voor kleinschalige varkenshouders, om uitwisseling van dieren voor de fokkerij of afvoer van dieren naar de slacht, dan lopen de houders en rasorganisaties tegen een groot aantal knelpunten aan. Hier zal SZH samen met de Vereniging van de Bonte Bentheimer landvarken extra aandacht aan besteden komend jaar.
Ook het delen van informatie over het wel en wee als het gaat om het houden van varkens zal een plek krijgen in het plan van volgend jaar.
Ideeën genoeg. Mocht je na het lezen van dit artikel interesse hebben in de aanschaf van een Bonte Bentheimer, of graag bijdragen in de promotie van de Bonte Bentheimer, meld je dan nonja.remijn(@)szh.nl
Foto (bovenaan dit artikel): Met dank aan Dik Windhouwer Fotografie.
