Naar de geitenkeuring

Een dagje uit met je Nederlandse landgeit of bok, wat komt daar allemaal bij kijken? Een landgeitenkeuring is een evenement waar veel geitenhouders naar uit zien. Het is vooral een gezellige dag waarin contacten met andere geitenhouders gelegd of onderhouden worden en een mooie gelegenheid om dieren van andere fokkers te bewonderen. Voor sommige ervaren landgeitenfokkers en hun geiten is de geitenkeuring een jaarlijks terugkerend uitje en voor andere (nieuwe) leden is het een dag waar vol spanning naar toe wordt geleefd.
Zodra je als geitenhouder besluit deel te nemen aan een keuring bijvoorbeeld om je geiten in het stamboek te laten opnemen, de dekbok te laten keuren of om je eerder gekeurde geit nogmaals te laten beoordelen dan moet er van tevoren aan enkele zaken gedacht worden.

Het lijkt vaak dat er ontzettend veel geregeld moet worden om deel te kunnen nemen aan de geitenkeuring, maar alles overziend valt dat reuze mee. Een aantal administratieve zaken zijn sowieso al geregeld bij de aankoop of na de geboorte van je geit. Bij deelname aan de keuring komen daar nog enkele punten bij, zoals de q-koorts enting en de registratie van het vervoer. Daarnaast zijn er nog een aantal praktische zaken waar je aan moet denken. Het zou jammer zijn als eigenaren van landgeiten zich laten weerhouden hun geiten te laten opnemen in het stamboek omdat ze het idee hebben dat een keuring veel ‘rompslomp’ met zich meebrengt. Om het iedereen zo gemakkelijk mogelijk te maken zijn hieronder de punten waar je aan moet denken en wat je op de keuring kunt verwachten in de juiste volgorde beschreven.  

Registratie bij het RVO-loket en in het stamboekprogramma ZooEasy

Allereerst heb je voor het houden van een geit een eigen UBN-nummer nodig. Dit nummer kun je aanvragen bij het RVO-loket van het ministerie van Economische zaken en Landbouw. Een nieuwe geit wordt na aankoop of geboorte via het RVO-loket geregistreerd op de stallijst van je UBN-nummer. Hiervoor moet het dier voorzien zijn van oornummers. Deze registratie is sowieso verplicht; ook als niet deelgenomen wordt aan een keuring. Daarnaast moeten je dieren ingeschreven zijn in het stamboekprogramma ZooEasy.

Q-koorts enting

Geiten en bokken die deelnemen aan een keuring moeten ingeënt zijn tegen q-koorts. De volledige enting moet minimaal drie weken voor de keuring gedaan zijn. Dieren die nog niet eerder geënt zijn worden twee keer geënt met een tussentijd van drie weken. De eerste enting is dan minimaal zes weken voor de keuring. Dat betekent dat de lammetjes minimaal vierenhalve maand oud moeten zijn op de datum van de keuring.
Sommige regionale fokkersclubs organiseren speciale entdagen waar je je voor kunt aanmelden. Na de laatste enting moet je de dieren in het RVO-loket ‘vlaggen’ als ingeënt tegen q-koorts. Dit is belangrijk, omdat de NVWA hier op kan controleren tijdens de keuring. Het formulier waarop de dierenarts de verklaring voor de inenting heeft ondertekend moet goed bewaard worden. Dit formulier is te downloaden van de website landgeit.nl onder het kopje Keuringen.

Aanmelding voor de keuring

De geiten die je wilt laten keuren kun je aanmelden via het inschrijfformulier op de website landgeit.nl onder het kopje Keuringen. Op het inschrijfformulier staat tot wanneer je kunt aanmelden voor de gewenste keuring en naar wie je het formulier moet opsturen (mailen) en het rekeningnummer waarop het bedrag voor deelname overgemaakt kan worden. Controleer of je aangemelde dieren de juiste oornummers in hebben en of deze overeen komen met de registraties bij het RVO-loket en in het stamboekprogramma ZooEasy.

De week voor de keuring

In de week voor de keuring ontvang je de catalogus via de post of is deze beschikbaar op de website landgeit.nl. In de catalogus is het programma opgenomen en kun je lezen met welk dier je op welk tijdstip je in welke ring wordt verwacht. Het kan soms voorkomen dat er meerdere ringen zijn en je met verschillende dieren gelijktijdig in verschillende ringen moet verschijnen. De keuringsorganisaties doen hun best om dit te voorkomen, maar dat lukt niet altijd. Als dat toch het geval is dan is het van belang dat je extra hulp inschakelt bij het voorbrengen of ophalen en wegbrengen van je dieren. Op het terrein is ook altijd wel een collega fokker aanwezig die hulp wil bieden.

De dagen voorafgaand aan de keuring

Op de dagen voor de keuring staan de volgende acties voor je op het programma:
– Invullen schriftelijke gezondheidsverklaring (deze wordt meegestuurd met de catalogus of is op de website landgeit.nl te downloaden)
– Invullen vervoersdocument voor de heen- en de terugreis (deze zijn ook op de website te downloaden)
– Overschrijven van de dieren die mee gaan naar de keuring op het UBN-nummer van de keuringsorganisatie (dit nummer staat in de catalogus). De vervoersdatum die moet worden opgegeven is de dag van de keuring. Hierdoor komen je dieren op die dag op de stallijst van de keuringsorganisatie.
– Uiterlijke verzorging van de dieren. Je bekapt de hoefjes van de dieren die mee gaan naar de keuring en zorgt dat de vacht zo goed mogelijk ontdaan is van vuil en klitten. Het is zeker niet de bedoeling dat de dieren gewassen, gepoetst en gekamd op de keuring komen.

Voor het vertrek naar de keuring

Controleer nogmaals of je dieren gezond en niet kreupel zijn. Kreupele dieren mogen niet vervoerd worden en zieke dieren of dieren die aan de diarree zijn worden niet toegelaten op het keuringsterrein. Voor het aanbinden en voortbrengen van de dieren is het belangrijk dat je deugdelijke halsbanden en leibanden of touwen meeneemt. Voor bokken moet je een pin/stik/spit met sterke ketting of touw meenemen.
Dieren zonder oornummers mogen niet vervoerd worden. Controleer dus voor de zekerheid of je dieren de oornummers nog in hebben! Bovendien kunnen dieren zonder oornummers op de keuring niet geïdentificeerd worden en dus ook niet gekeurd worden.

Aankomst op de keuringslocatie

Bij aankomst op de keuringslocatie kom je eerst bij de toegangscontrole. Daar ontvang je de halslabels en wordt de gezondheidsverklaring ingenomen en het vervoersbewijs ondertekend. Ook is daar een dierenarts aanwezig; deze inspecteert de dieren op gezondheid. Zieke dieren mogen niet toegelaten worden op het keuringsterrein. Bij de toegangscontrole wordt aangegeven waar je de dieren moet uitladen en de auto met veewagen kunt parkeren.

Op het keuringsterrein

Hier worden de dieren uitgeladen en kan een mooi plekje gezocht worden. Wees je er van bewust dat het uitladen stressvol kan zijn voor je dieren en misschien ook voor jezelf. Geef het aan als je hulp nodig hebt om de dieren te laten lopen of te tillen. De keuringsorganisaties, overige deelnemers en toeschouwers stellen het niet op prijs dat er ‘gesleept’ wordt met dieren of dat dieren aan hun horens meegenomen worden.
Bij sommige keuringen worden de dieren bij het betreden van het terrein gefotografeerd en gemeten en bij andere keuringen gebeurt dat in de voorring ongeveer 10 minuten voordat het dier gekeurd wordt.
Op het terrein kun je de geiten en lammeren met het eigen touw aanbinden aan de touwen met ringen. De bokken (1,5 jaar en ouder) moeten aan een zelf meegebrachte pin/spit/stik (kort aangebonden, maximaal 1,5 meter) worden geplaatst. Let er op dat de bokken voldoende afstand van elkaar hebben zodat ze elkaar niet kunnen verwonden.
Op het keuringsterrein is een water tappunt aanwezig voor de dieren. Sommige keuringsterreinen hebben weinig schaduw; neem daarom een parasol of partytent mee voor jezelf en je dieren. Als het op de keuringsdag warmer dan 27 graden is komt de NVWA langs om te controleren op schaduwplekken en drinkwater.

De keuring

De dieren worden opgeroepen met naam, labelnummer en nummer van de keuringsring. Voordat de keuringsring wordt betreden controleert de ringmeester of het juiste dier klaar staat en of het keuringsformulier met de juiste gegevens van het dier aanwezig is. De keurmeester geeft aan dat het dier de ring kan betreden. Lammeren gaan met 3-5 dieren tegelijk in de ring.
Na het keuren geeft de keurmeester toelichting op de beoordeling en gaat het keuringsformulier voor administratieve verwerking naar het keuringssecretariaat. De ringmeester noteert de uitslag op het scorebord bij de ring.

Prijsuitreiking

Op sommige keuringen worden aan het eind van het dagprogramma prijzen uitgereikt voor de beste dieren. Als je dier daarvoor in aanmerking komt dan wordt deze opgeroepen.

Ophalen keuringsformulieren en vertrek

Na de prijsuitreiking levert iedere deelnemer de halslabels weer in bij het keuringssecretariaat en ontvangt de keuringsformulieren van je geiten. Daarna kun je de dieren weer inladen en vertrekken op aanwijzingen van de keuringsorganisatie; uiteraard nadat je eerst de restanten van meegebracht hooi of stro hebt opgeruimd.

Dag na de keuring

Op de dag na de keuring worden je dieren door de keuringsorganisatie weer teruggeschreven naar je eigen stallijst en kun je na inloggen op het RVO-loket de mutatie accepteren en staan de dieren weer terug op je stallijst.

Bron: Redactie van het clubblad van de Landelijke Fokkersclub Nederlandse landgeiten