Nonja Remijn - 22 november 2022

Subsidie vanuit het GLB voor Nederlandse zeldzame rundvee-, schapen- en geitenrassen

Vanaf 2023 kunnen houders van oorspronkelijke en zeldzame rundvee-, geiten- en schapenrassen subsidie aanvragen. De subsidieregeling Zeldzame Landbouw Huisdierrassen (ZLH) valt onder het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB) en geldt tot en met 2027. Om in aanmerking te komen zijn er voorwaarden, hier zetten we de belangrijkste op een rij.

Het overgrote deel van de van oorsprong Nederlandse landbouwhuisdierrassen is zeldzaam en wordt met uitsterven bedreigd. Met de subsidieregeling ZLH wordt gestimuleerd om zeldzame rassen van de diersoorten rund, schaap en geit te houden, te blijven houden of te gaan houden. Daarmee blijft de genetische biodiversiteit en het gebruik van deze oorspronkelijke Nederlandse rassen behouden, iets wat de Nederlandse overheid wil stimuleren en waaraan ze zich ook heeft gecommitteerd in de vorm van ondertekende internationale verdragen.

Geregistreerde Nederlandse zeldzame rassen

Om te bepalen welke rassen binnen deze regeling vallen, gebruikt het ministerie van LNV de rassenlijst van het Centrum voor Genetische bronnen Nederland (CGN) als uitgangspunt. Het CGN monitort de status van de Nederlandse rassen en vraagt hiervoor jaarlijks gegevens op bij de stamboekorganisaties. Een vereiste is dus een goede registratie.

Met de invoering van de Fokkerijverordening in 2018 konden stamboekorganisaties een EU-erkenning aanvragen bij RVO. Onderdeel van deze erkenning is een goedgekeurd fokprogramma, waarin de stamboeken een hoofdsectie en mogelijk aanvullende secties hebben vastgesteld. Het ministerie heeft bepaald dat alleen rassen die geregistreerd staan bij een EU-erkend stamboek (en dus een door RVO goedgekeurd fokprogramma hebben) aanspraak kunnen maken op de subsidie. Met deze voorwaarden wordt de controleerbaarheid en betrouwbaarheid gewaarborgd. Zowel mannelijke als vrouwelijke dieren worden gevlagd in de I&R. En zowel mannelijke als vrouwelijke dieren komen in aanmerking voor subsidie.

Concreet betekent dit, dat premie over 2023 beschikbaar komt voor de volgende rassen van bovengenoemde diersoorten:

Runderen:

• Brandrood rund
• Fries-Hollands vee (incl. Roodbont Friesvee)
• Groninger blaarkop
• Lakenvelder
• Verbeterd Roodbont

Schapen:

• Blauwe Texelaar (inclusief Dassenkop Texelaar)
• Drents heideschaap
• Flevolander
• Groot heideschaap
• Mergelland schaap
• Fries melkschaap
• Noordhollander
• Schoonebeeker heideschaap
• Swifter
• Veluws heideschaap
• Zwartbles

Geiten:

• Bonte geit
• Nederlandse Landgeit
• Toggenburger
• Witte geit

Dieren vlaggen in I&R

In het I&R systeem van de overheid is niet automatisch te zien tot welk ras een dier behoort. Ook niet of het dier raszuiver is. De SZH heeft zich vanaf 2010 hard gemaakt voor het kunnen plaatsen van ‘vlaggen’ in de I&R bij de dieren die behoren tot de zeldzame rassen. SZH is daarmee beheerder van het ‘paraplubestand’, dat wil zeggen: de stichting kan dieren in de I&R markeren als zijnde Nederlands en zeldzaam. Zodra een dierhouder zich bij SZH heeft aangemeld en SZH heeft gemachtigd in mijn.rvo.nl kan SZH bij het betreffende stamboek de diergegevens opvragen en deze vervolgens vlaggen. Afgesproken is dat SZH dieren binnen de hoofdsectie kan vlaggen en binnen de aanvullende sectie mits de dieren in de aanvullende sectie een minimale bloedvoering van 87,5 procent heeft van dat ras.

Meld je aan en machtig de SZH

Stap 1: om dieren te laten vlaggen moet de dierhouder zich aanmelden via het aanmeldformulier op onze site. In dit formulier worden contactgegevens (naam, adres, telefoonnummer, e-mailadres), UBN en relatienummer bij RVO gevraagd.

Stap 2: machtig SZH om uw dieren te vlaggen. Hier staat een handleiding hoe je dit doet.

Het eerste initiatief ligt dus bij de dierhouder. Daarna kan SZH vlaggen plaatsen in de I&R. Zodra de vlag geplaatst is, kan de dierhouder dit terugzien in mijn.rvo.nl. Foutmeldingen worden teruggekoppeld aan de betreffende stamboekorganisaties.

Andere voorwaarden voor de subsidie

De subsidieregeling richt zich op de actieve landbouwer. Om als actieve landbouwer te worden beschouwd moet u zijn ingeschreven bij de Kamer van Koophandel op 15 mei van het jaar waarvoor de steun wordt aangevraagd met als hoofd- of nevenactiviteit landbouw. In het geval van een nevenactiviteit wordt een accountantsverklaring gevraagd ten bewijze dat met nevenactiviteiten een derde van de inkomsten wordt gegenereerd. Let op: dit geldt niet indien in het voorgaande jaar minder dan 5.000 euro aan directe betalingen is ontvangen.

Een andere voorwaarde is dat een dierhouder minimaal 1,5 grootvee-eenheden (GVE) schapen heeft van de genoemde zeldzame rassen, wat dan neerkomt op minimaal 10 dieren. Schapen en geiten kunnen vanaf 6 maanden worden gevlagd en tellen dan mee voor 0,15 GVE per dier.

Een dierhouder kan voor maximaal 100 GVE aan zeldzame rassen subsidie ontvangen. De subsidie bedraagt maximaal 200 euro per GVE per jaar. Indien het beschikbare budget wordt overschreden wordt het maximumbedrag per GVE naar rato verdeeld over het aantal GVE waarvoor betaling is gevraagd.

Als tevens voor zeldzame runder- en/of geitenrassen subsidie wordt aangevraagd, zijn deze subsidies ‘stapelbaar’ tot een maximum van 100 GVE in totaal. Bij het aanvragen van subsidie voor meerdere diersoorten geldt steeds een minimumaantal GVE per diersoort: 1,5 GVE voor gehouden schapen, 1,5 GVE voor gehouden geiten en 5 GVE voor gehouden runderen. Een overzicht van volledige voorwaarden is na te lezen op de site van RVO.

Belangrijke datums

Om in aanmerking te komen voor de subsidie zijn de volgende datums van belang:

• November en december 2022 – Aanmelden en machtigen stichting SZH
• 1 januari 2023 – Eerste peildatum ZLH
• 1 april 2023 – Tweede peildatum ZLH
• 1 juli 2023 – Derde peildatum ZLH
• 1 oktober 2023 – Vierde peildatum ZLH
• 1 maart-15 mei 2023 – Aanmelden voor subsidieregeling in Gecombineerde opgave
• 15 oktober-30 november 2023 – Definitieve aanvraag subsidie

Uitzondering bij dierziekten

Aanleiding voor het opzetten van het paraplubestand (waarbij zeldzame rassen zichtbaar worden in de I&R) waren ziekte-uitbraken in het verleden, zoals MKZ en Q-koorts. Een uitbraak heeft sowieso een enorme impact, maar al helemaal voor de toch al kwetsbare rassen. Met het ministerie van LNV is afgesproken dat dieren die gevlagd zijn in de I&R een mogelijke uitzonderingspositie krijgen bij preventieve ruimingen. In draaiboeken van het ministerie is het belang van het beschermen van de zeldzame rassen opgenomen en het vlaggen van deze dieren in de I&R maakt het mogelijk om deze rassen een extra bescherming te bieden.

Subsidie vanuit het GLB voor Nederlandse zeldzame rundvee-, schapen- en geitenrassen