Fries-Hollands vee verkozen tot zeldzaam ras van 2020
Ruim honderd jaar geleden is de basis gelegd voor de koe die Nederland groot maakte. De huidige schreeuw om verduurzaming van de landbouw biedt wederom volop kansen voor het Fries-Hollands rundveeras, vanwege haar goede eigenschappen. Stichting Zeldzame Huisdierrassen zet samen met de vereniging van het Fries-Hollands vee deze unieke koe op het podium als ‘Ras van het Jaar 2020’.
Het Fries-Hollands vee was lange tijd dé melkveestapel in Nederland. Het ras is ontstaan doordat Friese en Noord-Hollandse boeren hun Nederlandse koeien gingen selecteren op melk. Toen tussen 1744 tot 1756 in zeer korte tijd meer dan 100.000 koeien stierven vanwege de veepest, zijn er ook dieren vanuit Jutland en Duitsland ingezet. Na een aantal generaties van gerichte selectie was deze nieuw opgezette populatie zwartbonte koeien uitgegroeid tot een zeer populair melkrijk rundveeras, het Fries-Hollands.
In 1904 besloot het Nederlands Rundvee Stamboek (NRS) uitsluitend nog zwartbont vee te registreren om Nederlandse runderen voor de buitenlandse veehandel een duidelijk herkenbaar raskenmerk te geven. De Holstein-Friesian zoals wij die nu kennen stamt af van Fries-Hollandse dieren welke aan het einde van de negentiende eeuw naar Noord-Amerika zijn geëxporteerd. Waar het Fries-Hollands vee halverwege de vorige eeuw nog 70 procent van de Nederlandse veestapel uitmaakte, is door de “Holsteinisering” (de start van de populariteit van Holstein-Friesians) het totaal aan dieren van de oorspronkelijke rundveerassen nu nog slechts één procent. De Holstein-Friesians bezetten met ruim 1 miljoen ingeschreven vrouwelijk fokdieren 98 procent van de totale rundveestapel in Nederland. Van het Fries-Hollands vee waren in september 2019, 2.113 vrouwelijke fokdieren in het stamboek ingeschreven. (cijfers Centrum van Genetische bronnen Nederland).
Duurzame dubbeldoelkoe
Ten tijde van de “Holsteinisering” dankte het Fries-Hollands vee haar voortbestaan voor een belangrijk deel aan een groep fervente fokkers die altijd hebben geloofd in de voordelen van het ras. Het Fries-Hollandse vee is een dubbeldoel ras met nadruk op de melkproductie. Het zijn krachtige runderen die efficiënt met hun voeding omgaan, met sterke benen en klauwen, een passende bespiering, en een solide uier met goed gevormde en goed geplaatste spenen. De Fries-Hollandse koe heeft een compacte uitstraling, met een kruishoogte van ongeveer 138-142 cm. De gemiddelde melkproductie van de Fries-Hollandse koe is 7.000 kg per jaar (variërend van 5.500 kg op rantsoenen zonder krachtvoer tot meer dan 9.000 kg op intensievere rantsoenen). Gras voert in de meeste rantsoenen de boventoon. De gematigde productie van melk per dier vindt haar compensatie in de hogere gehalten, de prima vruchtbaarheid en betere vleesproductie, en haar specifieke geschiktheid voor weidegang maakt haar populair in landen als bijvoorbeeld Ierland, Engeland en Nieuw-Zeeland.
Ras van het jaar
Er zijn ruim 90 zeldzame Nederlandse landbouwhuisdierrassen die onder de zorg van de SZH vallen. Elk jaar kiest de SZH één van deze rassen uit om als Ras van het Jaar om deze dieren en houders in de schijnwerpers te zetten. Daarnaast wordt er in samenwerking met de rasorganisatie gekeken naar het organiseren van activiteiten, wensen en mogelijkheden voor het doen van onderzoek en kansen voor de promotie van het ras.
Graag meer weten over dit bijzondere Nederlandse rundveeras? De verenigingen van de zeldzame Nederlandse rundveerassen én de SZH zullen samen aanwezig zijn op de Biologische Vakbeurs in Zwolle op 22 en 23 januari 2020. Geïnteresseerden zijn van harte welkom bij stand nummer 366 waar zij terecht kunnen met vragen over het Fries-Hollands vee en de andere Nederlandse rundveerassen.
Meer lezen over:
- Het Fries-Hollands vee kent een vereniging van liefhebbers voor dit ras en twee stamboekverenigingen waar de dieren geregistreerd kunnen worden.
- De Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH) zet zich in voor het behoud van zeldzame oorspronkelijke Nederlandse rassen van onze boerderij- en huisdieren en hun diversiteit. lees hier meer over SZH
- Bron rassenlijst CGN met status van Nederlandse landbouwhuisdierrassen (juni 2020)
