Dag van het Buitenvarken
Deze dag ging over varkens! Over varkens in de modder, varkens in een voedselbos, over varkens op ons bord. Op 17 maart organiseerden de Vereniging Het Nederlandse Bonte Bentheimer Landvarken, Stichting Zeldzame Huisdierrassen en Centrum voor Genetische bronnen Nederland de online ‘Dag van het Buitenvarken’.
Het buiten houden van varkens is in trek, en terecht. Naast hun fijne karakter hebben ze ook een waardevolle bijdrage als wroetende landschapsontwikkelaars, in de kringloop op de boerderij en leveren ze ons ook nog mooie lokale producten op.
Deze middag was bedoeld voor alle varkenshouders en liefhebbers van buitenvarkens. We stelden vijf thema’s centraal rondom het houden, fokken en verwaarden van varkens(diensten- en producten) en zijn actief met elkaar in gesprek gegaan over de uitdagingen en kansen voor deze buitenvarkens(rassen). Presentaties van de dag zijn hieronder te bekijken.
Adriaan Antonis, Varkenshouder en onderzoeker circulaire landbouw bij WUR, ging in zijn presentatie in op de transities die gaande zijn in de landbouw en de principes van een circulair voedselsysteem en van agroforestry. Met een aantal praktijkverhalen licht hij de kansen toe van het inzetten van buitenvarkens in deze nieuwe vormen van landbouw. Ook de uitdagingen zoals het minimaliseren van risico’s op dierziekteverspreiding en mogelijke kennislacunes komen aan bod.
Karin Bouwknegt-Jawahier, werkzaam bij Handhaving Dier Natuur en Handelsregie binnen RVO, zette in haar presentatie alle huidige wet- en regelgeving voor het houden van varkens én buitenvarkens uit zoals de registratieplicht en de regels die gelden voor het verplaatsen van varkens. Belangrijk voor het houden van buitenvarkens zijn bijvoorbeeld ook de regels omtrent omheiningen. De statussen van de diverse bedrijven worden uitgelegd en ook de mogelijke ontheffingen die kunnen gelden voor bijzondere varkensrassen.
Ineke Eijck, zelfstandig specialist varkensgezondheidszorg, zette in haar presentatie over diergezondheid met name voeding van varkens centraal en het gedrag wat kenmerkend is voor buitenvarkens. Denk daarbij aan het wroeten maar ook de kraamtijd en mogelijke kansen (zoals het opbouwen van natuurlijke weerstand tegen ziekten) en bedreigingen zoals zoönosen waar je je bewust van moet zijn bij het houden van buitenvarkens.
Linette Mak, voedselmakelaar korte ketens, gaf een workshop over verwaarden van producten van buitenvarkens. Om een product te ontwikkelen dat opvalt, is kennis van de markt nodig (ken je klant), een persoonlijke & relevante boodschap (USP) en een onderscheidend concept van het product (of producten) dat je verkoopt. Tijdens de terugkoppeling van de drie opdrachten deelden deelnemers diverse trends en ontwikkelingen die zijzelf in de markt waarnamen zoals meer aandacht voor smaakvol vlees, transparantie en toenemende interesse in de samenstelling van het voer voor de dieren. Ook deelden de deelnemers hun kernboodschap van hun bedrijf zoals ‘blije varkens & blije boer’, ‘educatie’ en ‘het buitenvarken als landschapsbeheerder’.
Mira Schoon, onderzoeker Centrum voor Genetische bronnen Nederland bij WUR, nam deelnemers in haar workshop mee in de principes van een gezond fokprogramma als voorwaarde voor het in stand houden van een gezond ras. Zowel de rol van een individuele fokker als de rol en de meerwaarde van een rasorganisatie kwamen hierbij aan bod. In 2020 is de vereniging van Bonte Bentheimer landvarkens op weg geholpen met een vernieuwing van hun stamboekadministratie, deze dient als voorbeeld om te laten zien wat nodig is om een toekomst voor een ras veilig te stellen en wie daar welke rol in kan vervullen.
Presentaties
- Het varken en ons voedselsysteem Adriaan Antonis, Varkenshouder en onderzoeker circulaire landbouw WUR
- Wet- en regelgeving voor (buiten)varkens Karin Bouwknegt-Jawahier, Handhaving Dier Natuur en Handelsregie, RVO
- Diergezondheid Ineke Eijck, Zelfstandig specialist Varkensgezondheidszorg
- Direct vermarkten van varkensvlees Linette Mak, Voedselmakelaar korte ketens
- De waarde van het stamboek voor de fokkerij Mira Schoon, onderzoeker Centrum voor Genetische bronnen Nederland, WU
Op deze middag deelden we ook een aantal bijzondere initiatieven over en beelden van buitenvarkens. De inspiratie presentatie is via deze link te bekijken.
Deze dag is georganiseerd in kader van Bonte Bentheimer – Zeldzaam Ras van het jaar 2021. De vereniging van het Nederlandse Bonte Bentheimer Landvarken gaat in kleine werkgroepen verder aan de slag met in ieder geval de thema’s ‘gezonde fokkerij’ en met het thema ‘vermarkten’. Interesse in het vervolg? Of misschien wel in het gaan houden van een Bonte Bentheimer? De vereniging is te contacten via hun website bontebentheimer.nl.
Bron Foto bovenaan dit bericht: Dik Windhouwer. Bekijk hier de flyer. van de dag.
